Eskişehir Aile Eğitimi ve Danışmanlığı

Çocuğun yaşantısında ilk eğitimini aldığı, gelişiminin desteklendiği yer ailedir. Normal çocukların kendiliğinden ya da çok az yardımla öğrendikleri becerileri özel eğitime ihtiyacı olan çocuklar sistematik bir yardım ve öğretim ortamı olmadan öğrenemezler. Bu durum anne-babaların eğitime katılma gerekliliğini beraberinde getirir. 

Özel eğitime gereksinimi olan çocuk birçok beceriyi anne-babasının desteği ile daha hızlı kazanmakta, becerilerinin kalıcılığı artmakta, öğrendiklerini genelleme imkânı bulmaktadır. Anne babalar da çocuklarının gelişimlerine katkıda bulundukları için duygusal olarak rahatlamakta, kendilerini daha yeterli hissetmekte ve buna bağlı olarak yetersizliği olan çocuklarına karşı daha olumlu duygular beslemektedirler. Aile bireyleri aldıkları eğitimlerle daha fazla güçlenmekte, yaşadıkları problemlerle başa çıkma becerileri gelişmektedir. Bu durum da aile bireylerinin iletişimini olumlu yönde güçlendirmektedir. Tüm bireylerin eğitiminde olduğu gibi özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitiminde de ailelerin önemi tartışılmaz bir gerçektir. 

Aile eğitimi konusunda yapılan araştırmalar; ailelerin eğitime aktif katılımının aileye, çocuğa ve eğitim sürecine olumlu katkı sağladığını göstermiştir. 

Aile eğitimi çalışmalarında; anne babaların çocuklarına beceri öğretebilmeleri, var olan problem davranışlarla başa çıkabilmeleri, çocuğu daha iyi kontrol edebilmeleri, çocukla ilişkilerini olumlu yönde geliştirebilmeleri hedeflenir. Aile eğitimi çalışmalarının odak noktası, çocuk ve çocukla olan ilişkilerdir.

Özel Eğitimde Aile Eğitiminin Amaçları 

• Ailenin çocuğunu tanımasını sağlamak, engel türü, engel derecesi hakkında bilgilendirmek • Ailenin çocuğunu tanıma sürecinde geçirdiği evreler hakkında onları bilgilendirip kabul etme sürecine destek olmak 
• Ailenin, çocuğunun yasal ve eğitim hakları konusunda bilgi sahibi olmasını sağlamak 
• Ailenin çocuğunun eğitim süreci içerisinde onlara yalnız olmadığını hissettirip aile ile işbirliği yapmak. 
• Aileyi, çocuğun katılacağı eğitim programının özellikleri ve destek eğitim alacağı okul ve kurumlar ile ilgili bilgilendirmek 
• Çocuğun aldığı eğitime aileyi de katarak eğitimini daha etkin ve verimli hale getirip eğitim programının amacına ulaşmasını kolaylaştırmak. 
• Anne- baba olma becerilerini geliştirmek ve etkin aile tutumlarını konusunda bilgilendirmek • Anne babaları çocuk yetiştirme yaklaşımları konusunda bilgilendirerek çocuğun dil, sosyal, duygusal, zihinsel gelişimine katkıda bulunma, olumlu davranış ve bağımsız yaşam becerileri kazandırmalarına yardımcı olmak. 
• Çocuğun meslek seçimi, gidebileceği üst öğrenim kurumları ve işe yerleştirilmesi konusunda aileye destek olmak. 
• Çocuğun ihmal ve istismarını önlemek 

Aile eğitimlerinin özellikle özel eğitime gereksinimi olan çocuğa yönelik istismar ve ihmali azalttığı konusunda faydalı olduğu bilinmektedir. Çocuk istismarını önlemenin yollarına ilişkin yapılan birçok çalışma sonucunda, anne babaların çeşitli konularda eğitilmelerinin çocuklarını ihmal ve istismar etmelerini önlemede etkili olduğu belirtilmektedir. Çocukların ihmali ve istismarını önlemede temel becerilerin öğretimi önem kazanmaktadır. Aile eğitimlerinde; anne babalara, çocuğun gelişiminde önemli olabilecek alanlarda ve dil becerileri, giyinme, tuvalet eğitimi gibi konularda öğretme becerileri kazandırılabilir. 

Anne-Baba ve Öğretmen İşbirliği; 

Anne-baba, öğretmen işbirliği, anne babalar ve öğretmenlerin öğretim amaçlarına ulaşmada birlikte çaba göstermesi olarak tanımlanabilir. Yapılacak olan işbirliğinin hem aile hem çocuk hem de öğretmene katkıları vardır. 

Öğretmen, yapılacak işbirliği; neticesinde anne babanın ve çocuğun beklentilerini, ihtiyaçlarını daha iyi anlar. Çocuğun okul dışındaki yaşantısı ile ilgili önemli bilgiler elde eder. Olumlu davranışların kazandırılmasına, farklı ortamlarda pekiştirilmesine daha fazla olanak sağlar. Bu işbirliği öğretmenin öğretim amaçlarına ulaşmasını kolaylaştırır. 

Anne baba ile öğretmen arasında etkili iletişim ve işbirliği, anne-baba açısından da önemli kazanımlar sağlar. Anne- baba öğretmenin amaçlarını ve çocuğun ihtiyaçlarını daha iyi anlar. Çocuğun yasal hak ve sorumlulukları hakkında bilgi sahibi olur. Çocuğunun katıldığı eğitim programı ile ilgili bilgi edinip, çocuğuna daha fazla yardımcı olabilir. Çocuğundaki akademik, sosyal ve duygusal gelişimleri takip edebilir. Çocuğu ile ilgili yaşadığı zorluklar konusunda öğretmenden destek alabilir.

Anne- baba, öğretmen işbirliği; çocuğun eğitiminde, okul ve ailesinin yaklaşımlarının tutarlı olmasını sağlar. Edinilen becerilerin hem ev ortamında hem de okul ortamında kullanılmasına imkân sağlar. Çocuk için daha öncelikli ve faydalı olacak becerilerin kazandırılmasına yardımcı olur. Tüm bunlar çocuğun hayata hazırlanmasına ve temel yaşam becerilerini kazanmasına önemli katkı sağlar. 

Anne babalar karşılıklı iletişim kurabilme; etkili anne-baba, öğretmen işbirliğinin sağlanmasında oldukça önemlidir. Açık, samimi ve dürüst iletişim, anne baba ve öğretmen arasındaki ilişkinin olumlu gelişmesine katkıda bulunur.  

Öğretmenlerin anne babalarla iletişimi sağlamada yaygın olarak kullandıkları üç yöntem vardır. Bunlar: 

1- Anne-baba ve öğretmen görüşmeleri (Bireysel aile görüşmeler, büyük-küçük gruplar halinde toplantılar, ev ziyaretleri) 

2- Yazılı mesajlar (mektuplaşma, defter tutulması) 

3- Telefon görüşmeleridir.

Kaynak: Özel Eğitim, Güzel Gelecek